Yangın tehlikesinde tutuşan materyallerin ya da ürünlerin söndürülmesi ilkesine dayanan sulu sprinkler sistemleri, adını ucunda bulunan püskürtücü birimden almaktadır. Sulu sprinkler sistemleri, söndürücü sıvılar yardımı ile otomatik söndürme sistemleri içerisinde en etkili olanlardan birisidir. Otomatik olarak tavan ve yan kısımlara monte edilen sulu sprinkler sistemleri, geniş bölgelerde aniden yayılan alevler için daha etkin olmaktadır. Yangını ve dumanı oldukça hızlı bir şekilde algılayan sulu sprinkler sistemi sayesinde saniyeler içerisinde yangına müdahale başlamaktadır. Bu sebepten ötürü, depo ve geniş iş yeri gibi maddi değeri yüksek olan mekanlar için sulu sprinkler söndürme sistemleri, ekonomik kaybı da engellemektedir.
A tipi ve C tipi yangın türlerinde sulu söndürmelerin daha etkili ve işlevsel olduğu görülmektedir. Bu yüzden sprinkler söndürme sistemleri gibi sulu söndürücülerin kullanıldığı sistemler sayesinde yangın söndürme işleminde çok büyük oranda başarı yakalanmaktadır.
Sulu sprinkler sistemi, bünyesinde birçok farklı değerli malzeme bulunduran fabrikalar ya da daha büyük alana sahip diğer işletmeler için en uygun söndürme sistemlerinden birisidir.
Sulu Sprinkler Sistemi Çeşitleri Nelerdir?
Dört farklı çeşidi bulunan sulu sprinkler söndürme sistemleri, yanıcı madde, raf düzeni olup olmadığı, donma riski olup olmaması, risk grubu ve buna bağlı olarak ayarlanan debi, boru montaj güzergahı, deprem bölgesinde olup olmadığı gibi detaylar dikkate alınarak hazırlanmaktadır. Bu dört çeşit aşağıdaki gibi açıklanmıştır.
Islak Borulu Sulu Sprinkler Söndürme Sistemleri
Islak borulu sulu sprinkler söndürme sistemlerinde, yangın sebebiyle ortaya çıkan ısının etkisiyle sprinkler açılır ve su, yanan madde üzerine yoğun bir şekilde akar. Yangından oluşan ısının etkisiyle otomatik olarak harekete geçen ıslak borulu sulu sprinkler söndürme sisteminde suyun yağmurlama halinde yanıcı madde üzerine boşalması sağlanır.
Kuru Borulu Sulu Sprinkler Söndürme Sistemleri
Kuru borulu sulu sprinkler söndürme sisteminde boru şebekesi su kaynağı ve boru şebekesi arasında yer alan vanayı kapalı tutacak bir basınçlı hava uygulanır ya da bu basınçlı hava yerine nitrojen gazıyla bu bölge doldurulmaktadır. Sistemdeki hava basıncı, şebekenin giriş kısmına yerleştirilen bir vanayla otomatik olarak kontrol edilmektedir. Yangın sırasında oluşan ısı, herhangi bir sprinki aktif bir hale getirmektedir ve boru şebekesi içerisinde yer alan basınç hızla düşmektedir. Basıncın düşmesiyle birlikte kuru boru şebekesi girişinde yer alan vana otomatik olarak açılmaktadır. Açılan bu borular suyla dolarak, yangın bölgesine doğru harekete geçmektedir.
Deluge Sulu Sprinkler Söndürme Sistemleri
Islak ve kuru borulu sulu sprinkler söndürme sistemlerine benzer bir yapıda olan Deluge sulu sprinkler söndürme sistemlerinde kontrol vanası normalde kapalı durmaktadır. Vana ayrı bir yangın algılama sistemi vasıtasıyla kendiliğinden otomatik olarak harekete geçerek, oldukça hızlı bir şekilde açılmaktadır. Deluge sulu sprinkler söndürme sistemleri, hızlı şekilde yayılan yangınların kontrol altına alınmasında ve kısa sürede yoğun miktarda suya ihtiyaç duyulduğu durumlarda sıklıkla tercih edilmektedir.
Preaction Sulu Sprinkler Söndürme Sistemleri
Deluge sulu sprinkler söndürme sistemlerine benzeyen, ancak sprinklerin açık konumda olmadığı Preaction sulu sprinkler söndürme sistemlerinde sprinkler eriyebilme özelliğine sahip olan elemanlar ya da cam ampuller vasıtasıyla korunmaktadır. Bu sistemde kontrol vanasının ön hareketli vana vazifesi görmektedir. Yangın esnasında oluşan ısıyla birlikte ön hareket vanası açılır ve boru şebekesi suyla dolar.
Sulu Sprinkler Sisteminin Çalışma Prensibi
Sulu sprinkler söndürme sistemlerinin yangına müdahalede temel prensibi, başlangıç aşamasında yangını fark edip, büyümesini önlemektir. Bu sistemde dumanın algılayıcı sensörler aracılığıyla fark edilmesi, eş zamanlı şekilde ana panoya ikaz göndermesi ve söndürmenin başlaması gereklidir.
Ayrıca sulu sprinkler söndürme sistemlerinde giderek büyüyen alevler ve yüksek ısının düşürülmesi, otomatik patlayan sprinkler uçlardan söndürücü sıvıların püskürmesi, insanda boğucu etki yapan dumanın zemine yapıştırılması ve personelin dışarı çıkmasına zaman kazandırılması prensibi de bulunmaktadır. Bu sistemler sayesinde dumanın bertaraf edilmesi, profesyonel ekiplerin müdahalesini görüş açısı olarak da kolaylaştırır.
Sulu Sprinkler Söndürme Sistemi Tasarımı
Sulu sprinkler sistemlerinde suyu sağlayan sabit boru tesisatı çapı yapılacak hidrolik hesaplara göre belirlenmelidir. Eğer, sulu sprinkler sisteminde ana besleme borusu birden fazla yangın zonuna hitap ediyorsa; her bir zon ya da kolon hattına akış anahtarları, test ve drenaj vanası ve izleme anahtarlı hat kesme vanası konulmalıdır. Ayrıca sulu sprinkler sistemini besleyen borular üzerinde kesme vanaları bulunmalıdır. Boru hatlarında bulunan vanaların, bölgesel kontrol vanalarının ve su kaynağı ile sulu sprinkler söndürme sistemi arasında bulunan tüm vanaların devamlı açık kalmasını sağlayacak önlemler alınmalıdır.
Sulu Sprinkler Söndürme Sistemleri Kullanım Alanları Nelerdir?
Sulu sprinkler söndürme sistemleri sahip oldukları söndürme etkisi, soğutma etkisi, kontrol altına alma ve kontrollü yangın söndürme sağlaması özellikleriyle sıklıkla kullanılmaktadır. Sulu sprinkler söndürme sistemleri, itfaiye gelip söndürme yapana kadar yapının ya da alanın yangından ve ısı etkisinden deforme olmasını önler ve can kaybı olmaması ve güvenli kaçış sağlamak için yapının ayakta kalmasını sağlar.
Sulu Sprinkler Söndürme Sistemleri Avantajları Nelerdir?
Sulu sprinkler söndürme sistemlerinin pek çok avantajı bulunmaktadır. Bu avantajlar aşağıdaki gibidir:
● Sulu sprinkler sistemleri yapıyı ve binayı korur.
● Sulu sprinkler sistemleri, otomatik olarak devreye girdiği için 7 gün 24 saat otomatik çalışabilir.
● Yangın çıkan alanda sulu sprinkler sistemleri, devreye girer ve yangını söndürür.
● Suyun soğutma etkisi ile yangın çevresine uygulandığında yangının yayılması sulu sprinkler söndürme sistemleri ile önlenir ve yangın kontrol altına alınır.
● Sulu sprinkler söndürme sistemleri oldukça erişilebilir bir yapıya sahiptir.
● Sulu sprinkler söndürme sistemleri, yeniden dolum gibi korumasız bırakacak bir süreç gerektirmez.
● Sulu sprinkler söndürme sistemleri, köpük gibi yıkama gerektirmez.
● Sistem içerisinde yangından etkilenen sprinkleri değiştirerek sistem tekrardan kolayca devreye alınır.
Sprinkler sistem nasıl çalışır?
Sprinkler sistemlerde yangın ile birlikte yükselen ısı ile birlikte basınçlı hava, suyu borulara dağıtacak olan vananın açılmasını sağlar ve su borulara dolarak, sprinkler vasıtası ile yangının üzerine boşaltılır.
Otomatik sprinkler sistemi nedir?
Otomatik sprinkler sistemleri, yangın sprinkler sistemi yapı içerisinde tavana sabitlenmiş borular ve bu borulara bağlı boşalma sprinklerlerinden meydana gelir.
Yağmurlama sistemi nasıl kurulur?
Yağmurlama sistemleri, genellikle pompa birimi, ana boru hattı ve lateral boru hatları ile kurulur.
Sprinkler sistemi nerelerde zorunludur?
Sprinkler sistemleri, yapı yüksekliğinin 30.5 metreden yüksek olduğu konutlar harici tüm yapılarda, yapı yüksekliği 51.5 metreyi geçen tüm konutlarda, alan toplamı 600 metrekareden büyük olan kapalı otopark alanlarında ve 10 dan fazla araç kapasitesine sahip asansörlü otoparklarda zorunludur.
Sprinkler hangi durumda çalışmaya başlar?
Sprinkler sistemlerde yangın ile yükselen ısı sprinkler üzerinde bulunan cam tüpleri eritmekte veya patlatmakta ve sistem devreye girmektedir.
Sprinkler sistemi bakımı nasıl yapılır?
Sprinkler sistemi bakımı, belirli periyotlarda ve düzenli olarak yapılmaktadır.
Sprinkler sistemi tasarımı nasıl yapılır?
Sprinkler sistemi tasarımı mahalin yerleşimine, mahalde bulunan malzemenin özelliklerine göre, malzemenin depolama yükseklikleri gibi çok farklı bileşenlerden oluşan mühendislik hesaplarına göre tasarlanır.
Sprinkler sistemi hangi malzemelerden oluşmaktadır?
Sprinkler sistemi, sprinkler başlıkları, borular, bağlantı parçaları ve askılar ve tesisat kontrol vanalarından meydana gelmektedir.
Sprinkler söndürme sistemlerinde K faktörü nedir?
K faktörü, sprinkler başlığından boşaltılacak suyun akış hızı ve basıncı hesaplamak için kullanılan bir değerdir.
Sprinkler arası mesafe ne kadar önemlidir?
Sprinkler sistemlerinde branşman hattı üzerinde sprinkler arası maksimum mesafe 3 metre olmalıdır. Maksimum 3 metrede bir konulması gereken sprinkler sistemler yangınlarda oldukça etkili olmaktadır. Bu sebepten ötürü, mesafe oldukça önemlidir.
Yangın söndürme sprinkleri kaç derece çalışmaya başlar?
Yangın söndürme sprinkleri derecesine göre farklılık gösteren patlama sıcaklıklarına sahiptir. Bu değer min 68C dir.
Kaç tip sprinkler vardır?
Sprinkler sistemleri ıslak sprinkler sistemi ve kuru sprinkler sistemi olmak üzere iki grupta incelenmektedir.
Kuru borulu sprinkler sistemi nedir?
Kuru borulu sprinkler sistemleri, kuru alarm vanasının üst kısmının basınçlı hava ya da inert gaz ile sürekli olarak basınç altında tutulduğu sistemlerdir.
